دایرة المعارف

سعیدحلیم پاشا، چهره ماندگار حوزه اندیشه و سیاست عثمانی

پایگاه مطالعات عثمانی: از جمله شخصیت های مهم فکری و سیاسی دوره پایانی امپراتوری عثمانی که چه در حوزه اندیشه و چه در حوزه سیاست تاثیرات قابل توجهی داشت و حیات فکری و سیاسی عثمانی آن روزگار را تحت تاثری خود قرار داد سعید حلیم پاشا است. او چه از …

بیشتر بخوانید »

حلقه انتقال از ادبیات عثمانی به جمهوریت: جریان ادبیات ملی

پایگاه مطالعات عثمانی:  جریان ادبیات ملی، یک جریان ادبی است که بین مشروطه دوم و سال‌های اول جمهوریت رواج داشت. با اینکه در ادبیات قرن بیستم ترکیه، اشاره فراوانی به این جریان شده است، اما از آنجایی که زمان تأسیس و اعلامیه مشخصی در این رابطه وجود ندارد، و نمی …

بیشتر بخوانید »

باب عالی در عثمانی

باب عالی

پایگاه مطالعات عثمانی: بابِ عالی ، عنوانِ دیوان وزیراعظم عثمانی ، متداول در قرون دوازدهم و سیزدهم . از قدیم الایام به قصر سلاطین ترک و بعدها به کاخ وزیر اعظم که محل اداره امور دولت و مرکز حل و فصل امور مردم بود درگاه (قاپی ) می گفتند. باب …

بیشتر بخوانید »

غرب گرایی در عثمانی

غرب گرایی در عثمانی

در ترکی امروزی، اصطلاح غرب گرایی (Garplılaşma) در اطلاق به برخی جنبش های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی به کار می رود که به صورت اعم در جوامع غیرغربی و به طور اخص از زمان امپراتوری عثمانی و در جمهوری ترکیه، تلاش خود را برای رسیدن به سطح توسعه غربی معطوف …

بیشتر بخوانید »

محافظان بالطه جی در دوره عثمانی

پایگاه مطالعات عثمانی: بالْطه جی (به معنی تبردار ، مرکب از «بالطه » به معنی تبر و پسوند «جی »)، نام گروهی از محافظان کاخهای سلطنتی در تشکیلات قدیم حکومت عثمانی که در اسناد قدیم عثمانی گاهی از آنان به «جماعت تبرداران » نیز تعبیر شده است . ظاهراً وظیفه …

بیشتر بخوانید »

اسلام گرایی عثمانی در حوزه اندیشه

مسجد ایاصوفیه

پایگاه مطالعات عثمانی: جنبش اسلام گرایی مبتنی بر این اندیشه است که مقابله موثر در برابر تهدیدات ناشی از تمدن مدرن اروپا علیه جهان اسلام تنها با ساختن دنیایی بر اساس برداشت متناسب با الزامات مدرنیزاسیون و تحت هدایت دین امکان پذیر خواهد بود. چنین دریافتی از مدرنیسم، وجه تمایز …

بیشتر بخوانید »

اسلام گرایی در ادبیات عثمانی

پایگاه مطالعات عثمانی: اسلام گرایی در ادبیات به معنای ادبیات سنتی دینی یا ادبیات اسلامی نیست؛ بلکه گونه ای از آثار ادبی با دغدغه های اسلامی است که در اواسط قرن نوزدهم از مواجهه عثمانی با تمدن غرب پدیدار شد و بازتاب برخی علوم و مفاهیم سیاسی، فلسفی، فرهنگی، علمی …

بیشتر بخوانید »

اسلام گرایی عثمانی در دوره مشروطه دوم

تصویر اول روزنامه سبیل الرشاد

در سالهای ۱۸۷۱ – ۱۸۷۱ فضای آزادی اندیشه به حدی گسترش یافت که نظیر آن قبلاً به رغم آشوب های سیاسی و مشکلات بین المللی در امپراتوری عثمانی تجربه نشده بود. تحقق خواسته های سیاسی نوعثمانیان -از جمله مشروطیت- پس از به تخت نشستن عبدالحمید دوم مدت زیادی دوام نیاورد …

بیشتر بخوانید »

اشعار رمضانیه در عثمانی

رمضانیه، نام منظومه‌هایی بود که شعرای صاحب دیوان به مناسبت ماه رمضان، تقدیم سلاطین افراد عالیرتبه و حامیان آنان می کردند؛ تعداد ابیات رمضانیه‌ها معمولاً بین ده تا بیست بیت و بیشتر در قالب قصیده بود. بعد از بخش نسیب[۱]، شخصی که شعر به او تقدیم می‌شد مورد مدح قرار …

بیشتر بخوانید »

ماهیه؛ سنت ویژه عثمانی در ماه رمضان

ماهیه

پایگاه مطالعات عثمانی: کلمه عثمانی ماهیه از واژه فارسی «ماه» با پسوند عربی «ایّه» تشکیل شده است و امروزه در معنای ماهانه به کار می رود. همان طور که ماه های رجب، شعبان و رمضان بدون ذکر هر یک از آنها در میان مردم به عنوان شهور ثلاثه خوانده می …

بیشتر بخوانید »